SPSS faktör analizi, değişkenler
arasında birbirleriyle korelasyonlu olanları bir araya toplayarak, daha az
miktarda faktör elde ederek ve değişken sayısının azaltılması ile yani boyut
indirgeme ile analizi görselleştirme ve yorumlama kolaylığı sunan bir analiz
olmaktadır.
SPSS faktör analizi, değişkenler
arasında bulunan karşılıklı ilişkilerin incelenmesi ve değişkenlerin daha
anlamlı olarak ve özet olarak sunulmasını sağlamaktadır. Yani faktör analizi
ile bir anket oluşturulduğunda ve ölçek geliştirildiğinde bu anketin alt
parametrelerinin nasıl oluşturulması gerektiği hakkında bilgi vermektedir.
Faktörler direk gözlemlenememektedir. Burada değişkenler gözlemlenmekte ve
bunun sonucunda faktörler ortaya çıkmaktadır. Faktör analizi,
- Açıklayıcı faktör analizi
- Doğrulayıcı faktör analizi
olarak iki başlık
altında toplanmaktadır. Açıklayıcı faktör analizi, yeni bir ölçek
geliştirilmesi gereken zamanlarda kullanılmaktadır. Doğrulayıcı faktör analizi
ise bir gruba ya da popülasyona uygulanan ölçeğin başka bir grup ya da
popülasyona uygulandığı zaman burada da aynı etkiyi verip vermediğini ölçmek
amacı ile kullanılmaktadır.
SPSS Faktör analizi için yerine
getirilmesi gereken bazı varsayımlar olmaktadır ve bu varsayımlar,
- Veri setinde aykırı bir değer
bulunmaması
- Veri setinin normal dağılması
- Örneklem ölçümünün yeterli olması
- Bağımsız değişkenler arasında çoklu
bağlantının bulunmaması
- Değişen varyans olması (bunun nedeni
faktör analizinin ölçülebilen değişkenli bir lineer fonksiyonu olmasıdır)
- Doğrusal olması
- Verilerin ölçülebilir olması
şeklinde
sıralanmaktadır.
Veri
Zarflama Analizi Ne Anlama Gelir?
Veri zarflama
analizi, birimler arasında bulunan etkinlikleri değerlendirmek için kullanılan
bir veri analizi tekniği olmaktadır. Sağlık, enerji, ekonomi ve finans gibi pek
çok alanda yapılan çalışmalarda birimlerin performanslarının değerlendirilmesi
için ölçümler yapılmaktadır. Bu birimlerin performanslarının karşılaştırılması,
mevcut kaynaklar ile hangi ölçüde başarılı olduğu, birimlerin etkinliklerinin
kıyaslanması ile belirlenmektedir. Buda veri
zarflama analizinin kullanılmasını gerektirmektedir. Analizde girdi ve
çıktı bulunmaktadır. Girdi süreç boyunca kullanılan kaynakları, çıktı ise
girdilerin kullanılması ile ilgili alandaki getirileri göstermektedir. Sağlık
alanında ülkeler arasında bir etkinlik analizi yapılması durumunda, çıktı
toplam iyileşen hastaların sayısı olarak seçilebilmekte ya da enerji alanında
yapılan bir analizde toplam elektrik üretimi çıktı olarak seçilebilmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder